Bağlama çeşitleri
Anadolu kültürünün tüm ezgilerine barındıran halk adıyla saz gerçek anlamıyla bağlama. Bağlamanın tarihi bakımından somut ve genel geçer bir bilgiye sahip değiliz ancak orta Asya da ki kopuzdan geldiği rivayet edilmektedir. Ancak kesin olan bir şey varsa oda kesinlikle bize ait bir enstrüman olduğudur. Bağlama kursu izmir tarafından yazılmış bu yazımız, bağlama kursuna başlarken seçim yapmanızda size çok yardımcı olacak.
Bağlama çok köklü bir tarihe sahiptir. Kadim müzik aletlerinden olan bağlama tarihi gelişiminde pek çok eklemeler ve çıkarmalar yapılarak günümüze gelmiştir. Her keşfedildiği bölgelerde kendinden bir şey almış kendini geliştirmiştir. Bu sebepten dolayı ortaya pek çok bağlama çeşidi ortaya çıkmıştır. Neredeyse tüm yöreler bağlamada kendi motiflerini daha rahat işleyebilmek için bir yenilik yapmıştır.
Bağlamanın çok geniş yörelerde popüler olması çeşitlerinin en fazla enstrüman olmasına neden olmuştur. Farklı yörelerde farklı boyutlarda bağlama çeşitleri bulunmaktadır. Bu yörelerde parmakla veya mızrapla çalmak bile değişmektedir.
Bağlama çeşitleri arasında farklılıklar olsa da bazı yapısal özellikleri aynı olmak zorundadır. Örneğin her bağlama 3 bölümden oluşur. Bunlar gövde, göğüs ve saptan ibarettir. Boyutlarına göre farklılık gösteren bağlamalar aynı zamanda aynı zamanda farklı oymalara göre de değişmektedir. Bu oymalara göre ses akustiği değişebilmektedir.
Şimdi başlıca bağlama çeşitlerini inceleyerek bağlama türlerini biraz daha yakından tanıyalım.
Yaprak Bağlamalar
Yapısı oldukça farklı bir bağlamadır. Genellikle pratik olması nedeniyle çok tercih edilmektedir. Diğer bir adı dilimli sazlardır. Masif ağaçların parçalarının birbirlerine eklenerek ortaya çıkar.
Meydan Sazı
Üstünden 12 tel bulunmasından dolayı bazı yörelerde 12 telli olarak da adlandırılmaktadır. Bağlama ailesinin en büyük elemanıdır. 32 perdeden oluşmaktadır. Bu yüzden yüksek ses aralığına sahiptir. Bu sebepten dolayı büyük meydanlarda kolaylıkla sesinin duyurabilmektedir. Zira adını da bu özelliğinden almıştır.
Divan Sazı
Bazı kaynaklara göre yapılış amacı tamamen meydan sazının çok büyük olmasından dolayıdır. Divan sazından biraz daha küçüktür. 9 telden ibarettir ve en çok kullanılan bağlama çeşidi arasındadır.
Çöğür
Divan sazı ile hemen hemen aynı büyüklüktedir. 9 veya 6 tel bulunmaktadır. Tel sayısı yöreden yöreye veya yapılan müziğe göre değişmektedir. 15 perdeye sahiptir.
Oyma Bağlamalar
Adından da anlaşılacağı üzerine oyma tekniğinin ağırlıklı kullanıldığı bağlamalardandır. Tekne denilen gövde iyice kurutulmuş ağaçlardan olup ustaların el aletleri ile titizlikle oyularak yapılır. Farklı bir özelliğe sahiptir. Oyma bağlamalarda tize gidildikçe çıkan ses daha da temiz bir tınıya dönüşmektedir.
” Bağlama Nasıl Tutulur? ” adlı yazımızı okumanızı tavsiye ederiz. Merak ettikleriniz için bizimle iletişime geçebilirsiniz.
Söz Konusu Sanat* Bağlama Dersi İzmir
